- İbn Ataullah İskenderi'nin (ks) Hikem-i Ataiyye adlı tasavvuf klasiği
- Şâzeliyye tarikatının Zerrûkıyye kolunun kurucusu Ahmed Zerruk el-Fâsî ks. (ö. 899/1493-94)
- Sultan II. Abdülhamid Han'ın devam ettiği Şazeli tekkesi Zâfir Efendi Tekkesi (Ertuğrul Tekke)
- II. Abdülhamid Han'ın Şazeli şeyhi Muhammed Zafir Efendi (ö.1903) ve kardeşleri
- Şâzeli tarikatına mensup Osmanlı padişahı II. Abdülhamid Han
- Unkapanı Şâzeli tekkesi (Şazeli Tekke Camii olarak bilinmektedir.)
- Gaziantepli Kadiri-Şazeli şeyhi Hasan Arslan Hocaefendi (ö.2011)
- ŞAZELİ ismi marka olarak TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ'ne 10 yıllığına tescil ettirildi!
- Buna göre, bir başkası tarafından bu isim kullanılarak matbaa, TV, radyo, gazete, dergi, yayınevi, takvim vd. bilumum basım-yayım, eğitim-öğretim, kültür hizmetleri gerçekleştilemez.
İbn Haldun
İBN HALDUN ŞÂZELÎ Mİ?
Meşhur tarihçi, sosyolog, filozof, siyaset ve devlet adamı İbn Haldun rahimehullah, 732 (1332) yılında Tunus'ta doğmuş, 808 (1406) yılında Kahire'de vefat etmiştir.
Çağdaş yazarlardan bazılarına göre İbn Haldûn, şeriata vurguyu ön plana çıkaran Şâzelî tarikatına bağlı idi.
(bkz. H. Kâmil Yılmaz, Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul: Ensar Neşriyat, 1994, s. 266; M. Salim Güven, “Ebu’l-Hasan Şâzilî ve Şâziliyye”, doktora tezi, Marmara Üniversitesi, 1999, s. 108.
Ancak İbn Haldun, kendi hayat hikayesini yazdığı et-Ta‘rîf adlı kitabında, bir şeyhin gözetiminde tasavvufî terbiyeden geçtiğine dair bir kayıt düşmemiştir.
et-Ta‘rîf’te İbn Haldûn’un sûfiyane eğilimlere sahip olduğuna dair bazı belirtiler bulunmaktadır.Örneğin; siyasetten uzaklaşıp Tilimsen yakınlarındaki Ubbâd’da 772 (1370) yılında Şeyh Ebû Medyen ribâtında inzivâya çekilmesi, Mısır’dayken bir Şâzelî tekkesi olan Baybars Tekkesi’nin medrese kısmında idarî görevde bulunması, Mısır’a hareket etmeden önce siyasî hayatındaki dalgalanmalardan sıkıldığı zamanlarda sûfiyane şiirler kaleme alması ve vefatının ardından Mısır’da Şâzelî meşayihinin bulunduğu Makberetü’s-sûfiyye’ye defnedilmesi gibi.
(bkz. İbn Haldûn, Bilim ile Siyaset Arasında Hatıralar: et-Ta‘rîf, trc. Vecdi Akyüz, İstanbul: Dergâh Yayınları, 2004, s. 67-71, 198, 270, 277; Fadlou Shehadi, “Theism, Mysticism and Scientific History in Ibn Khaldun”, Islamic Theology and Philosophy, ed. Michael E. Marmura (Albany: State University of New York, 1984), s. 266.)
Bu konuda geniş bilgi için bkz. Semih Ceyhan, "İbn Haldun'un Sufilere ve Tasavvufa Bakışı: Umranda Tasavvuf İlmi", İslâm Araştırmaları Dergisi, Sayı 15, 2006, 51-82.